Kiến trúc & Điện ảnh - Hai hình thái không gian của trải nghiệm con người

Nếu kiến trúc tạo dựng một không gian vật lý để con người có thể sinh sống, di chuyển và cảm nhận thì điện ảnh lại xây dựng không gian thị giác bằng khung hình, góc máy và chuyển động. Cả hai đều cùng định hình cảm nhận về không gian và thời gian. Trong đó, kiến trúc qua hành trình bước chân, điện ảnh qua nhịp cắt và chuỗi hình ảnh.

Thời gian - vật liệu vô hình của sáng tạoMột công trình kiến trúc chỉ thực sự “sống” khi con người bước vào, di chuyển, dừng lại trải nghiệm qua thời gian. Cũng như vậy, một bộ phim chỉ tồn tại khi người xem trôi theo từng khung hình.

Kiến trúc sư và đạo diễn đều là những người ‘biên đạo’ trải nghiệm ấy. Người thì bằng hành lang, cửa sổ, cao độ; người thì bằng góc máy, nhịp dựng, ánh sáng. Cả 2 đều tạo nên “hành trình cảm xúc trong không gian và thời gian” cho người thưởng thức.

Ánh sáng & Bóng tối - Ngôn ngữ chung của hai thế giớiTrong kiến trúc, ánh sáng là vật liệu định hình bầu không khí. Trong điện ảnh, ánh sáng là câu chuyện kể bằng cảm xúc. Le Corbusier từng nói: “Kiến trúc là nghệ thuật sắp đặt của ánh sáng”. Cũng như vậy, François Girard – đạo diễn của The Red Violin – dùng ánh sáng để gợi nhịp cảm xúc, để “kiến trúc hóa” những khung hình. Trong The Red Violin, sắc đỏ xuyên suốt không chỉ là màu mà là vật liệu cảm xúc - vừa gợi ấm áp, vừa gợi bi kịch. Ở điểm này, điện ảnh chính là kiến trúc của ánh sáng và cảm xúc.

Cấu trúc & Cảm xúc - Khi hình khối biết kể chuyện

Cả điện ảnh lẫn kiến trúc đều kể chuyện bằng hình khối và không gian. Một công trình có thể kể câu chuyện về văn hóa, ký ức hay thân phận đô thị như cách một bộ phim khắc họa nhân vật qua bối cảnh.Trong phim, “cấu trúc” là nhịp dựng và khung hình; trong kiến trúc đó là bố cục, tỷ lệ và vật liệu. Cả hai đều cần nghệ thuật sắp đặt - nơi ánh sáng, tỉ lệ, màu sắc hòa vào nhau để dẫn dắt người xem đến cảm xúc cuối cùng.

Kiến trúc sư & Đạo diễn - Hai người kể chuyện bằng không gian

Kiến trúc sư là người đạo diễn trải nghiệm vật lý, còn đạo diễn là người kiến trúc cảm xúc bằng hình ảnh. Họ đều bắt đầu bằng tư duy trừu tượng, sau đó chuyển hóa thành hiện thực hữu hình. Cả hai cùng là nghệ sĩ của sự cộng hưởng: giữa ý tưởng và kỹ thuật, giữa nghệ thuật và công năng, giữa cảm xúc và hình thức.

Văn hóa & Ký ức - Nền móng của cả hai ngôn ngữ

Một công trình phản chiếu giá trị văn hóa, vật liệu và công nghệ của xã hội. Một bộ phim ghi lại ngôn ngữ, thẩm mỹ và ý thức thời đại. Cả hai trở thành chứng nhân văn hóa, lưu giữ tinh thần của thời đại qua hình khối và hình ảnh.